مدرسه تخصصی بهاره روشنایی غدیر برگزار شد
همزمان با فرا رسیدن دهه نورانی ولایت و امامت، و در راستای تبیین علمی و روزآمد معارف اهل‌بیت علیهم‌السلام، مدرسه تخصصی بهاره روشنایی غدیر با تمرکز بر «بررسی شبهات نووهابیان ایرانی پیرامون آیات غدیر» روز یکشنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۴ به همت دفتر تخصصی گفتمان قرآنی بنیاد فرهنگ جعفری و با مشارکت پژوهشکده امامت و انجمن علمی امامت، برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی احمدی به شیوه استدلال به آیات غدیر و مبانی قرآنی اثبات ولایت پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین میثم مقدادی به بررسی شبهات پیرامون آیه اکمال و جایگاه آن در اثبات خلافت امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی موسوی به تحلیل شبهات مطرح‌شده درباره آیه تبلیغ از سوی نووهابیان ایرانی اشاره کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد جواد ابوالقاسمی نیز شبهات تاریخی و اجتماعی پیرامون حادثه غدیر را نقد و بررسی نمود.
در این مدرسه علمی که با حضور جمعی از اساتید، طلاب، پژوهشگران و دانش‌پژوهان حوزه امامت‌پژوهی و مطالعات قرآنی برگزار شد، حجت‌الاسلام و المسلمین استاد سبحانی به عنوان سخنران افتتاحیه، به تحلیل و بررسی چالش‌های معاصر در عرصه کلام امامت با تمرکز بر شبهات نوظهور قرآنی‌نما با منشأ وهابیت ایرانی پرداخت.
اهمیت روزآمدسازی کلام امامت
استاد سبحانی در آغاز سخنرانی خود با اشاره به اهمیت و جایگاه دانش کلام در صیانت از مرزهای اعتقادی اسلام، اظهار داشتند: «کلام، مرزدار مرزهای عقیده است. در دنیایی که هجمه‌های فکری و اعتقادی از زوایای گوناگون به مبانی تشیع وارد می‌شود، کلام نمی‌تواند صرفاً در قامت یک دانش سنتی باقی بماند؛ بلکه باید خود را با سلاح‌های فکری روز تجهیز کرده و در صحنه حاضر باشد”
وی ادامه داد: «در طول تاریخ، متکلمان بزرگ شیعه از هشام‌بن‌حکم و مومن‌الطاق گرفته تا شیخ مفید، سید مرتضی و علامه حلی، همواره به اقتضای شرایط زمانه، روش‌های نوین کلامی را اتخاذ کرده‌اند. امروز نیز ما نیازمند چنین نوسازی فکری هستیم”
تهدید جدید: جریان نووهابی قرآنی‌نما
استاد سبحانی با اشاره به موج جدید شبهات قرآنی‌محور از سوی جریان موسوم به نووهابیت ایرانی، خاطرنشان کرد: «این جریان، با بهره‌گیری از ظاهر آیات قرآن و با کناره‌گیری از سنت اهل‌بیت علیهم‌السلام، تلاش می‌کند تا مشروعیت امامت و به‌ویژه واقعه غدیر را در ذهن مخاطب تخریب کند. این سبک از شبهه‌پراکنی، به‌واسطه ظاهر قرآنی آن، در میان مخاطبان کم‌اطلاع و حتی برخی از افراد اهل علم تأثیرگذار شده است”
وی تأکید کرد: «برخی از این شبهه‌افکنان با ادبیات روشنفکری، و برخی دیگر با شعار بازگشت به قرآن، در حالی ظاهر می‌شوند که نه شناختی عمیق از قرآن دارند و نه التزامی به سنت معصومین علیهم‌السلام. متأسفانه ضعف‌های داخلی در دفاع قرآنی از امامت، سبب شده تا این هجمه‌ها مؤثر واقع شوند”
نقد درون‌گفتمانی و ضرورت تحول
استاد سبحانی با نگاهی درون‌گفتمانی، به برخی ضعف‌های رایج در گفتمان شیعی نیز اشاره کرد و گفت: «ما در ارائه کلام امامت از منظر قرآن کریم کوتاهی کرده‌ایم. متأسفانه هنوز در متون درسی حوزه، آثار پژوهشی و فضای رسانه‌ای، رویکرد قرآنی در دفاع از امامت جایگاه بایسته خود را نیافته است. در حالی که اهل‌بیت علیهم‌السلام خود قرآن را مستند امامت قرار داده‌اند. نمونه روشن آن زیارت غدیریه امام هادی علیه‌السلام است که امامت را به‌صورت مستقیم با زبان قرآن معرفی می‌کند”
میراث علمی متروک و پیشنهاد نهادسازی
در ادامه این نشست، استاد سبحانی با تجلیل از شخصیت‌های علمی پیشگام در این مسیر همچون مرحوم آیت‌الله جعفری و مرحوم استاد فریدونی، از ضرورت نهادینه‌سازی تجربیات ارزشمند این بزرگان سخن گفت. وی تأکید کرد که «اندیشه‌ها در ذیل مدرسه‌ها زنده می‌مانند» و خاطرنشان ساخت: «اگر میراث بزرگان در قالب مدرسه علمی و نظام آموزشی منسجم نهادینه نشود، در نهایت در حلقه‌ای محدود باقی می‌ماند و به فراموشی سپرده خواهد شد؛ همان‌گونه که روش علامه امینی در الغدیر نیز به دلیل فقدان مدرسه و شاگرد، تداوم نیافت”
در همین راستا، وی پیشنهاد تأسیس جایزه جهانی جعفری را به‌عنوان ابزاری برای ترویج علمی و بین‌المللی گفتمان قرآنی امامت مطرح کرد و افزود: «ما امروز در آستانه تکوین مدرسه‌ای هستیم که می‌تواند در صورت تداوم و توسعه، همان نقشی را ایفا کند که شیخ مفید در زمان خود ایفا کرد”
دعوت به جهاد علمی جهانی
استاد سبحانی در پایان سخنان خود، خطاب به اساتید و دانش‌پژوهان جوان، گفت: «باید متکلمان نسل امروز نه‌تنها در قم و مشهد و تهران، بلکه در سرتاسر دنیای اسلام از شرق آسیا تا شمال آفریقا، مجهز به این گفتمان شوند و با زبان‌های روز دنیا پیام امامت را به گوش جهانیان برسانند. میدان امروز، میدان رسانه، منطق آکادمیک و زبان بین‌المللی است. اگر مکتب امامت می‌خواهد در این میدان بایستد، باید از پشتوانه فکری، روش‌مند، و علمی برخوردار باشد”
ریاست محترم بنیاد بین المللی امامت در پایان سخنرانی خود، توفیق برای خدمتگزاران مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، از زحمات برگزارکنندگان و استاد فرزانه جلسه تقدیر کردند. همچنین یاد و خاطره همه بزرگانی که در راه دفاع از حریم امامت کوشیده‌اند، گرامی داشته شد.
